Su hayatımızın vazgeçilmez bir parçası. Günümüzü su olmadan geçirmek imkânsız. Ancak su sadece bizim için değil birçok ekosistem için vazgeçilmez bir element. Dünyanın dörtte üçü sudan oluşuyor. Her ne kadar gezegenimiz su yönünden zengin gibi görünse de insanların erişip kullanabileceği su kaynakları sınırlı. Demografik açıdan baktığımızda ise sürekli artış gösteren nüfus, su kaynaklarının kullanım oranını arttırıyor. Ayrıca çeşitli sektörlerin doğması, seri üretim, su alışkanlıklarının değişmesi gibi etmenlerin suya olan ihtiyacı arttırması su tüketimini had safhaya çıkarıyor. UNESCO’nun 2019 yılında yayınladığı su raporuna göre mevcut su tüketimi devam ederse 2050’ye kadar küresel çapta gayri safi yurtiçi hasılanın %45’i ve küresel tahıl üretiminin %40’ı risk altına girecek. Bu nedenle her canlıya hayat veren ve onu hayatta tutan suyun israfından kaçınmak için bireysel olarak da elimizi taşın altına koymak görevimiz. Özellikle güncel olarak dünyayı saran Kovid-19 virüsüyle suyun önemi bir kez daha yüzümüze çarptı. Suyun kullanım oranı arttığı için kaynakların tehlikeye girmesi söz konusu. Bu vesileyle su israfından kaçınarak bunu bir kültür, bir alışkanlık hâline getirmemiz gerek. Bilinçli su tüketimi için bir araya getirdiğimiz önerilerden kendi alışkanlıklarına uyanları seçip uygulamaya koyabilir, üzerinde yaşadığımız yeryüzü için bir şeyler yapmanın mutluluğunu tadabilirsin:
-Musluğu açık bırakma. El sabunlarken, diş fırçalarken, bir şeyleri yıkarken suyu kapatmak su kaynaklarını doğru kullanmayı sağlar. Farkında olmadan akıp gitmesine izin verdiğin suyla belki 1 kişi daha elini sabunlayabilir veya diş fırçalayabilir, bunu unutma.
-Duş alma süreni kısalt. Yorucu bir günün ardından duş almak her ne kadar rahatlatıcı olsa da bu süreni kısaltarak suyun boşa akmasını önleyebilirsin. Daha kısa sürede yıkanmak rahatlamaya ve temizlenmeye engel değil.
-Plastik ürünleri azalt. Tüm çevre sorunlarında mesele dönüp dolaşıp plastiğe geliyormuş gibi hissedebilirsin ama aslında plastiğin hem üretilmesinde hem de geri dönüştürülmesinde çok fazla su kullanılıyor. Buna sebep olmamak için plastik ürünleri kullanmayı olabildiğince azalt.
-Damlatan musluklara dikkat et. Günde beş damla damlatan bir musluk senede 292 litre suyu israf ediyor. İnanması güç ama gerçek. Damlatan muslukları ve boruları tamir etmek bu açıdan önem arz ediyor.
-İhtiyacın kadar suyu kullan. Akan suda işlerimizi halletmeye çalışmak daha fazla su tüketimine neden olur. Bunun yerine ihtiyacın kadar suyu bir kovaya, kaba vs. koyarak kullanabilirsin. Örneğin sebzelerini suda bekleterek yıkabilirsin.
-Fazla olan suyu tekrar kullan. Yapılan işten su arta kalmışsa bunu dökme. Çeşitli şekillerde tekrar kullan. Örneğin sebze yıkadığın suyla çiçeklerini sulayabilirsin. Seçenekler sana ve suyun durumuna bağlı.
-Suyla çalışan cihazları dolmadan çalıştırma. Özellikle bulaşık makinesi, çamaşır makinesi gibi suyla çalışan cihazlar tam dolsa da dolmasa da aynı miktar suyu ve enerjiyi harcarlar. Bunları tam doldurarak çalıştırmak hem zamandan hem de sudan tasarrufu sağlar.
-Sebzeleri kaynatmak yerine buharda pişir. Sebzeleri suda haşlamak yerine buharda pişirmeyi tercih edersen litrelerce suyu kurtarmış olursun. Üstelik milli derdimiz tasamız olan sebzenin mineralleri de suyla birlikte çöpe gitmez, sebzenin içinde kalır.
-Gıda israfından kaçın. İsraf edilen her üründe o ürünün işlenirken de su kullandığını asla unutma. Yarısını içmeyip ziyan ettiğin kahveyi dökerken aslında yarım bardak kahve değil, beraberinde 80 litre suyu dökmüş oluyorsun. Çünkü esasında senin bir bardak kahve içmen için toplamda 160 litre su harcanıyor.
-Mevsimsel beslen. Mevsimine göre beslenmediğinde zamanı dışında serada üretilen ürünler tüketmiş oluyorsun. Bunların elde edilmesi için de mevsim sebze-meyvesinin ihtiyaç duyduğundan daha fazla su kullanılıyor.
-Organik tarım ürünleriyle beslenmeye çalış. Organik olmayan ürünler yetiştirilme aşamasında birçok kimyasal ilaca maruz kalıyor. Bunun suyla ne alakası var diyecek olursan: kimyasallar, su kaynaklarının ve toprağın kirletilmesi demek. Yani kaynaklar kullanılamadan âtıl kalıyor.
-Yerli üretimi destekle. Yerli üretimi destekleyerek ürünlerin uzak yerlerden gelmesini engelleyebilirsin. Bu da yine dolaylı yoldan fosil yakıtların kullanımını azaltarak su kaynaklarının daha az kullanılmasını sağlar.
-Daha az kıyafet al. Bir parça kıyafet yapımında dahi tonlarca su kullanılıyor. Bilinçli bir şekilde ihtiyacın kadar alışveriş yaparsan yüzlerce ton suyu kurtarabilirsin.
Bu gibi küçük ama etkili yöntemlerle 4 kişilik bir ailenin yılda 140 ton suyu kurtarabileceğini unutma ve bu ufak tedbirlerle sen de bu iyilik hareketinin bir halkası ol.
